Giai đoạn khởi đầu (1955-1961)

Tháng 5/1955, thành phố Hải Phòng được giải phóng hoàn toàn sau gần 100 năm dưới ách thống trị của thực dân Pháp. Trước thực trạng bệnh tật gây tác hại nghiêm trọng đến sức khỏe và tính mạng nhân dân, trong đó bệnh lao là một trong những bệnh xã hội nguy hiểm nhất, chính quyền thành phố quyết định thành lập một bệnh viện chuyên trị bệnh lao, lấy tên là Bệnh viện Cầu Niệm.

Xuất phát điểm:
Bệnh viện Cầu Niệm được thành lập trên cơ sở Khoa Lây của Bệnh viện chính thành phố (nay là Bệnh viện Hữu nghị Việt – Tiệp), nằm cách ly tại khu vực Cầu Niệm. Khi tiếp quản vào năm 1955, bệnh viện chỉ có:

• 3 cán bộ và 7 nhân viên lưu dung (không có bác sĩ chuyên khoa).
• Cơ sở vật chất rất thiếu thốn, chỉ gồm hai ngôi nhà nhỏ lợp lá, một tầng, với 20 giường bệnh.

Giai đoạn 1956-1957:

• Ban phụ trách bệnh viện được hình thành, với Y sĩ Lưu Vũ Thát là người phụ trách chuyên môn đầu tiên.
• Biên chế nhân sự tăng lên 25 nhân viên và quy mô bệnh viện mở rộng lên 30 giường bệnh.

Năm 1961:

• Ban Quản đốc đầu tiên được thành lập.
• Cơ sở vật chất được cải thiện: sửa chữa các nhà cũ và xây dựng thêm khu A để tiếp nhận bệnh nhân điều trị.
• Nhân lực tiếp tục tăng: năm 1960 có 66 nhân viên, đến năm 1961 là 85 nhân viên.

Giai đoạn mở rộng và phát triển (1962-1965)

Năm 1962:

• Sáp nhập và tái tổ chức: Trạm chống lao Kiến An và Khoa Lây của Bệnh viện Hữu nghị Việt – Tiệp được sáp nhập vào Bệnh viện Cầu Niệm.
• Một bộ phận chuyên môn (16 cán bộ, viên chức) được tách ra để thành lập Trạm chống lao thành phố, nhằm tăng cường công tác phòng chống lao cho cộng đồng.

Thực hiện nhiệm vụ:
Từ khi thành lập, bệnh viện chủ yếu thực hiện nhiệm vụ điều trị nội trú cho bệnh nhân lao. Đến năm 1958, bệnh viện mở thêm phòng khám ngoại trú, tạo điều kiện cho người dân được tiếp cận dịch vụ y tế hiệu quả hơn.

Thống kê hoạt động giai đoạn đầu:

• Điều trị nội trú: Tiếp nhận từ 500-800 bệnh nhân mỗi năm.
• Điều trị ngoại trú: Từ 1958 đến 1962, tổng cộng khoảng 3.000 bệnh nhân.
• Tỷ lệ tử vong: Trong giai đoạn này, tỷ lệ tử vong của bệnh nhân còn khá cao, từ 5-8%.

Bằng những nỗ lực không ngừng, Bệnh viện Cầu Niệm đã từng bước cải thiện chất lượng điều trị và trở thành tiền đề quan trọng cho sự phát triển của Bệnh viện Phổi Hải Phòng ngày nay.

Tháng 7/1970, nhận thấy việc cùng thực hiện nhiệm vụ chống lao nhưng tồn tại hai đơn vị độc lập là Trạm chống lao thành phố và Bệnh viện Cầu Niệm không còn phù hợp, Ủy ban Hành chính thành phố đã quyết định hợp nhất hai đơn vị thành một, lấy tên là Bệnh viện Lao Hải Phòng.

Những nỗ lực trong điều kiện khó khăn (1973 trở đi)

Dưới sự chỉ đạo của thành phố và sự hỗ trợ từ các cấp, các ngành, dù đối mặt với nhiều thách thức như:

• Nhân lực thiếu hụt, trang thiết bị y tế nghèo nàn.
• Điều kiện sinh hoạt của cán bộ, công nhân viên chức (CBCNVC) gặp nhiều khó khăn tại nơi sơ tán.

Tuy nhiên, Bệnh viện Lao Hải Phòng vẫn nỗ lực triển khai công tác phòng chống lao một cách hiệu quả, đóng góp tích cực vào việc chăm sóc sức khỏe nhân dân.

Tăng cường xây dựng mạng lưới phòng chống lao

• Mạng lưới tại tuyến huyện:
  Các bệnh viện tuyến huyện đều thành lập tổ chống lao hoặc khoa lao, được biên chế giường bệnh và bố trí cán bộ chuyên khoa phụ trách.
• Tại vùng nông thôn:
  Hệ thống các sana lao được xây dựng tại các xã để tiếp nhận và điều trị bệnh nhân.

Kết quả:

• Toàn thành phố có 20 sana lao với tổng cộng 400 giường bệnh, thu hút nhiều bệnh nhân đến điều trị và đạt kết quả khả quan.

Tăng cường phát hiện và chẩn đoán bệnh lao

• Công tác phát hiện bệnh nhân được đẩy mạnh nhờ vào việc sử dụng máy X-quang di động.
• Mỗi năm, đội ngũ cán bộ bệnh viện đã thực hiện chụp chiếu cho khoảng 20.000 lượt người, phát hiện và điều trị kịp thời cho nhiều bệnh nhân.

Nâng cao trình độ đội ngũ cán bộ y tế

• Nhiều y tá sơ học được cử đi đào tạo thành y sĩ.
• Các y sĩ tiếp tục được đào tạo chuyên sâu, trở thành bác sĩ để đảm nhiệm tốt nhiệm vụ chuyên môn.

Đưa công tác chống lao vào nề nếp

Nhờ những nỗ lực không ngừng nghỉ, các hoạt động chống lao ngày càng trở nên bài bản, có hệ thống, tạo nền tảng quan trọng cho sự phát triển của ngành y tế Hải Phòng trong lĩnh vực phòng chống lao.

Tháng 5/1979, thực hiện chủ trương của thành phố, Bệnh viện Lao Hải Phòng đã chuyển từ nơi sơ tán tại xã Vĩnh Niệm – An Hải về cơ sở mới tại thôn Phù Lưu, xã Bắc Hà (nay là số 568 Trần Tất Văn, phường Tràng Minh, quận Kiến An).

Nỗ lực xây dựng tại cơ sở mới

Tại địa điểm mới, Bệnh viện đồng thời thực hiện hai nhiệm vụ trọng tâm:

1. Hoàn thành nhiệm vụ chính trị trong công tác y tế.
2. Từng bước xây dựng và củng cố cơ sở vật chất:
   • Quy hoạch khuôn viên với vườn hoa, cây cảnh.
   • Bổ sung trang thiết bị, máy móc y tế hiện đại.
   • Sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy.
   • Đào tạo đội ngũ cán bộ y tế phù hợp với quy mô mới và nhiệm vụ mở rộng của Bệnh viện.

Mở rộng phạm vi và chức năng nhiệm vụ

Bên cạnh chẩn đoán và điều trị bệnh lao, Bệnh viện còn đảm nhận:

• Tiếp nhận, cấp cứu, chẩn đoán và điều trị các bệnh phổi không do lao.
• Chỉ đạo tuyến dưới trong công tác phòng chống lao trên toàn thành phố.
• Đào tạo nhân lực y tế, bao gồm cán bộ, học sinh, sinh viên.
• Thực hiện nghiên cứu khoa học (NCKH) và hợp tác quốc tế về lao và các bệnh phổi khác.

Các mốc phát triển quan trọng

• Năm 1994: Để phù hợp với chức năng và nhiệm vụ mới, UBND Thành phố ra quyết định đổi tên Bệnh viện Lao Hải Phòng thành Bệnh viện Lao và Bệnh Phổi Hải Phòng, đồng thời xếp hạng Bệnh viện Hạng III.
• Tháng 01/2004: Bệnh viện được nâng cấp thành Bệnh viện Hạng II tuyến thành phố. Nhiệm vụ được mở rộng, bao gồm:
  • Khám, chẩn đoán và điều trị nội trú, ngoại trú cho bệnh nhân mắc bệnh lao và các bệnh phổi không do lao.
  • Chỉ đạo công tác tuyến cho mạng lưới phòng chống lao toàn thành phố.
  • Tiếp tục đào tạo nhân lực, NCKH, và tăng cường hợp tác quốc tế.
• Tháng 02/2019: Bệnh viện được chính thức đổi tên thành Bệnh viện Phổi Hải Phòng, khẳng định vai trò chuyên sâu trong lĩnh vực chẩn đoán và điều trị các bệnh phổi, đồng thời tiếp tục phát triển và mở rộng các nhiệm vụ liên quan.

Kết quả

Với những nỗ lực không ngừng, Bệnh viện Phổi Hải Phòng đã khẳng định vị thế là đơn vị đầu ngành về phòng chống lao và các bệnh phổi, đóng góp tích cực vào sự phát triển y tế thành phố Hải Phòng.